SARS-CoV-2 virüsünün, ilk olarak 2020 Aralık ayında Hindistan’da tanımlanan, oldukça bulaşıcı bir türü olan varyantı Delta varyantıdır. Daha sonra, hızla İngiltere’dede yayılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilk Delta vakası 2021 Mart ayında teşhis edilmiş olup şu anda ABD’deki baskın türdür.
Yale TIP pediatrik enfeksiyon hastalıkları uzmanı ve aşı uzmanı olan Doktoru İnci Yıldırım, olanlara şaşırmıyor. “Bütün virüsler zamanla gelişir ve yayıldıkça ve çoğaldıkça değişikliklere uğrar” diyor. Yine Yale TIP epidemiyoloğu Dr. F. Perry Wilson,da dünyanın her yerinde, “Delta, salgını kesinlikle hızlandıracak” diyor.
Şimdiye kadar bildiklerimize göre, koronavirüse karşı tam olarak aşılanmış kişilerin Delta’ya karşı koruması var gibi görünüyor, ancak doktorlar, aşılanmamış ve önleyici stratejiler uygulamayan herkesin yeni varyant tarafından enfeksiyon riski altında olduğunu söylüyor. Delta varyant ve 5 dikkat çekici özelliği aşağıda özetlenmiştir.
- Delta, diğer virüs türlerine göre daha bulaşıcıdır.
İlk olarak Hindistanda ve hemen akabinde İngiltere’de görülen varyant, Haziran ayının sonuna doğru ABD’deki vakaların %20’sinden fazlasını oluşturuyordu. Temmuz ayı sonuna kadar Delta, ABD’deki yeni COVID-19 vakalarının %80’inden fazlasının nedeni olarak ortaya çıktı. Diğer taraftan virüsün ilk varyantı olan alfadan %50 daha hızlı yayılma hızına sahip bu varyantta bulaşıcılık ta iik varyanta göre 2.5-3 kat daha fazla olarak belirlenmiştir. Bu özelliğiyle delta varyant daha baskın tür haline gelmektedir.
- Aşılanmamış kişiler risk altındadır.
COVID-19’a karşı tam olarak aşılanmamış kişiler en fazla risk altındadır. ABD’de, aşılama oranlarının düşük olduğu Alabama, Arkansas, Georgia, Mississippi, Missouri ve Batı Virginia dahil olmak üzere Güney ve Appalachian eyaletlerinde orantısız sayıda aşılanmamış insanlar olmakla beraber bu eyaletlerin bazılarında vaka sayıları artmaktadır. Yine 50 yaş altı yetişkinlerin ve çocukların delta varyantı ile enfekte olma olasılığının 2.5 kat daha yüksek olduğu duyrulmuştur. Delta varyantın diğer varyantlara göre bir özelliğide gençleri daha çok etkilemesi olarak ortaya çıkmaktadır.
- Delta, ‘aşırı yerel salgınlara’ yol açabilir.
Delta pandemiyi hızlandıracak kadar hızlı hareket etmeye devam ederse, en büyük soruların bulaşıcılıkla ilgili olacağı belirtilmiştir.
- Delta hakkında net olmayan bilgiler
Önemli bir soru, Delta türünün sizi orijinal virüsten daha fazla hasta edip etmeyeceğidir. Delta’nın ciddiyeti hakkında ilk bilgiler, İskoçya’da yapılan ve Delta varyantının aşılanmamış kişilerde hastaneye yatışla sonuçlanma olasılığının Alfa’nın (ilk varyantın) yaklaşık iki katı olduğunu gösteren bir çalışmayı içeriyordu, ancak diğer veriler önemli bir fark göstermemiştir. Uzmanlar daha fazlasını öğrendikçe bilgiler değişebilir. Ancak, uzmanlar, her durumda aşılnamış kişilerin risklerinin aşılanmamışlara göre daha düşük olduğunu ifade etmektedirler.
- Aşı, Delta’ya karşı en iyi korumadır.
Doktorlar, kendinizi Delta’dan korumak için yapabileceğiniz en önemli şeyin tam aşı yaptırmak olduğunu söylüyor. Bu, örneğin Pfizer veya Moderna gibi iki dozluk bir aşı alırsanız, her iki aşıyı da yaptırmanız ve ardından bu aşıların tam etki göstermesi için önerilen iki haftalık süreyi beklemeniz gerektiği anlamına gelmektedir.
Yazının orjinal metni KATHY KATELLA tarafından kaleme alınmış olup; sizler için özetlenen yazının orjinal linkine https://www.yalemedicine.org/news/5-things-to-know-delta-variant-covid adresinden ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla…