Doksan üç muhacirlerinden bir kafile, Refahiye’nin Melikşerif ( Yurtbaşı) köyü yöresine geçici bir süre
için yerleşmiştir. Bu kafilenin, Şamil isminde, zengin, iki evli bir ağası vardır. Melikşerif köyünün ağası
ise İsak bey adında biridir.
İsak bey’ in Akhanım ve Zeynep adında iki kızı, Şevket bey adında birde oğlu vardır. Şamil, İshak beyin
küçük kızı Zeynep’e dünür olur. Üçüncü hanım olarak Zeynep ile evlenmek ister. Zeynep’i oldukça
sevmektedir. Fakat İsak bey bu işe rıza göstermez. Zeynep’ de iki evli bir kişinin üçüncü hanımı olmak
istemediğini belirtir.
İsak beyin iki kızı ve hizmetkârların hanımları, her gün Bulgar çayırları semtine, koyunları sağlamaya
giderler. Bunu bilen Şamil , bir gün Zeynep’in yolunu bekler, kırk atlısı ile Zeynep’i alıp zorla kaçırır.
Bu kaçırma esnasında , otuz iki örük olan Zeynep’in saçının sekiz örüğü kopar. İsak Bey’e haber gelir,
elli atlıyla Şamil’ in peşine düşer, fakat yetişemez. O civarda barınamayacağını anlayan Şamil,
Zeynep’i alarak Bayburt’un Pavnik köyüne yerleşir.
İsak bey, kızının kendi isteği ile kaçtığını zannettiği için yedi sene Zeynep ile konuşmaz. Yedi sene
sonra, Zeynep Hanım, kızı ile beraber babasının elini öpmeye gelir. İsak bey altı ay kızı Zeynep Hanım’
ı misafir eder. Altı ay sonra, yedi katır yükü eşya ve bir çok ziynetle kızını yolcu eder.
Zeynep Hanım, Bayburt’a vardıktan bir ay kadar sonra kolera hastalığına yakalanır. Babasına haber
gelir. Kolera bulaşıcı olduğu için, İsak bey, oğlu Şevket’i Bayburt’a göndermek istemez. Fakat , Şevket
dayanamayarak ablasını görmeye gider. Bayburt’un Pavnik köyüne vardığında , Zeynep Hanım’ın
defnedilip , cenaze alayının geri geldiğini görür.
Zeynep Hanım’ın vasiyeti üzerine, kaçırılırken kopan sekiz örük saçı ve kanlı yazması , kızı ile beraber
İsak Bey’e gönderilir. Ancak o vakit İsak Bey kızının zorla kaçırıldığını anlar.
Bunun üzerine , yöre halkı Zeynep Hanım’a şu türküyü yakarlar.
MELİKŞERİF DÜZÜ
Melikşerif düzünü
Çiçek açmış yüzünü
Gidek gelin getiren
İsak bey’ in kızını
Oy yandım yandım gelin
Aç koynunu dondun gelin
Küleğı alamadım
Koyunu sağlamadım
Deli Şamil gelende
Çembeli çalamadım
Oy niye niye niye
Öldüm yar diye diye
Şamil karakuş oldu
Aldı dereye daldı
Ağlama Zeynep bacı
Çeyizin bana kaldı
Oy yandım yandım gelin
Aç koynunu dondum gelin
Görücüler düzüldü
Zeynep Hanım süzüldü
Süzülme Zeynep bacı
Atlıların düzüldü
Oy niye niye niye
Öldüm yar diye diye
Not: Şamil’ in , Ardahan’a yerleştiği rivayet ediliyor olsa da, o vakitler Ardahan işgal altında
olabileceğinden, Bayburt’a yerleşmiş olması ihtimali daha fazladır.
Sevgilerimle…
Kaynak kişiler:
Salih Turhan
Kubilay Dökmetaş
Levent Çelik