Rusya’nın Ukrayna işgalini değerlendirirken altını çizdiğimiz üzere tüm ülkeleri cezbeden iki önemli kaynağın ‘’enerji’’ ve ‘’su’’ olduğunun altını çizmiştik. Hemen hemen, an itibariyle tüm medya da önemli ölçüde ses getiren ve ülkemizin yeni enerji stratejilerinden birisi olan Toryum la ilgili haberler geniş çaplı olarak basınımızda da yer aldı. Bu haberlerden güzel özetlenmiş olan bir tanesi ise siz değerli okuyucularımıza iletmek istiyoruz.
‘’Geleceğin enerjisi toryum’’
Enerjide kaynak çeşitliliği ve arz güvenliğini sağlamaya yönelik adımlarını sürdüren Türkiye, alternatif enerji kaynaklarına yönelik olarak da çalışmalar yürütüyor. Geleceğin enerji kaynağı olarak görülen toryumun kullanımına ilişkin çalışmalar başladı. Toryum en temiz nükleer yakıtı olarak görülüyor. Türkiye’de enerji arz güvenliğinin artırılması için sürdürülebilir, güvenilir ve çevreci enerji kaynaklarının enerji arz portfoyüne dahil edilmesi için enerjide kaynak çeşitliliğinin artırılması hedefleniyor. Geçtiğimiz günlerde enerjide farklı alanların açılacağını dile getiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Şu anda açıklamayacağım. Bunu duyduğunuzda ‘Bu da nereden çıktı’ diyeceksiniz” ifadelerini kullanmıştı. Bu açıklamadaki alternatif kaynaklardan birinin toryum olduğu öğrenildi.
NÜKLEER ENERJİDE EN TEMİZ YAKIT
Bu kapsamda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, geleceğin enerji kaynağı olan toryumun nadir toprak elementlerinden ve yan ürün olarak kazanılmasına yönelik araştırma ve geliştirme çalışmaları yürütüyor. Hem karbon ayak izini küçültmek hem de enerjide dışa bağımlılıktan kurtulabilmek için nükleer teknolojiye sahip olunması büyük önem arz ediyor. Toryum da nükleer enerjide büyük bir yer kaplıyor. Nükleer santraller için en temiz yakıt olarak gösterilen toryumun Sinop ve Trakya’da yapılması planlanan nükleer santralde kullanılması hedefleniyor.
ÜRETİME YÖNELİK YATIRIMLAR HIZLANDI
Yaklaşık 790 bin tonluk rezervle toryum bakımından dünyada ikinci sırada yer alan Türkiye, toryum kullanan ergimiş tuz reaktörleri çalışmalarına başladı. Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) ve TÜBİTAK iş birliği ile toryum kullanan ergimiş tuz reaktörleri çalışmaları hızla sürdürülüyor. Söz konusu proje 2022 yatırım programında da yer aldı. Toryum ile enerji üretimine yönelik yöntemlerden biri olan hızlandırıcı sürümlü sistemlerde de tecrübe kazanılması için TENMAK, kendi hızlandırıcılarını işletme ve inşa etme amaçlı projeler yürütüyor. Bu projelere şu ana kadar 2 milyon 300 bin lira yatırım yapıldı. Şu anda devam eden projeye ise 1 milyon 200 bin ayrıldı.
TÜRKİYE REZERVDE DÜNYA İKİNCİSİ
Türkiye’nin rezerv bakımından dünyada ikinci sırada olduğu toryum, yeşil nükleer enerji kaynağı olarak gösteriliyor. Dünya toryum rezervi toplam bir milyon 780 bin ton. Türkiye’de ise yaklaşık 790 bin ton rezerv mevcut.
UZAY VE HAVACILIKTA DA KULLANILIYOR
Toryum pek çok farklı alanda kullanılan en önemli elementlerden biri. Özellikle başka hiçbir elemente ihtiyaç duymadan yer kabuğunda tek başına bulunma ayrıcalığına sahip. Bu doğrultuda dünyanın birçok farklı yerinde zengin rezervleri ile beraber çıkarılmak suretiyle, kullanım amacına göre devamlı olarak değerlendirilmekte. Toryum özellikle nükleer santraller açısından enerji kaynağı olarak büyük öneme sahip. Uzay ve havacılık araştırmalarında, seramik parça imalatında, elektronik cihazlarda kullanılıyor.
Geleceğin siyah altını: Türkiye’ye bin yıllar boyunca yetecek
Mısır’da geleceğin siyah altını olarak nitelendirilen siyah kum konsantresinde, toryum elementinin bulunduğu belirtildi. Mısır’daki bu önemli keşfin ‘geleceğin yakıtı’ uranyumun yerini alabileceği ifade edilirken Türkiye’nin, geleceğin yakıtı olarak dillendirilen toryumda dünyanın ikinci rezervine sahip olduğu bir kez daha gündeme geldi. Bu rezerv, ülkemizin bin yıllar boyunca enerji ihtiyacını karşılayabilir.
Kaynak: https://www.yenisafak.com/ekonomi/gelecegin-enerjisi-toryum-3773137
Güncel olan diğer bir kaynak ise:
bağlantılarında mevcuttur.
Bu vesile ile, neden düştüğü henüz tam olarak aydınlatılamayan Isparta uçağında Türkiye’nin toryum projesi üzerinde çalışan Prof. Dr. Engin Arık, Prof. Dr. Şenel Fatma Boydan, Doç. Dr. İskender Hikmet, Özgen Berkol Doğan, Mustafa Fidan ve Engin Abat gibi bilim şehidi fizikçi meslektaşlarıma da bir kez daha Allah’tan rahmet diliyorum.
Sağlıkla…
